درمان ژنیکوماستی بدون جراحی
در مقاله “ژنیکوماستی چیست“ نوشتیم که ژنیکوماستی شرایطی است که در آن سینه‌های مردان به دلیل عدم تعادل هورمونی رشد میکنند. در این حالت، بافت غدد پستانی و چربی اطراف آن بیشتر از حد معمول می‌شود و باعث برجسته‌تر شدن سینه‌ها می‌گردد.
به‌طور معمول، هورمون تستوسترون مانع رشد بافت سینه می‌شود، در حالی که استروژن اثر تحریک‌کننده‌ای دارد. عدم تعادل بین این هورمون‌ها می‌تواند به ژنیکوماستی منجر شود. اضافه وزن نیز می‌تواند باعث افزایش ذخیره چربی در ناحیه سینه و سایر نقاط بدن شود.
مطالعات نشان داده‌اند که بین ۳۲ تا ۶۵ درصد از مردان دچار ژنیکوماستی هستند. درمان‌های غیرجراحی معمولاً بر روی علت اصلی تمرکز دارند، مانند تغییرات سبک زندگی، داروها و هورمون‌درمانی.
بیایید نگاهی عمیق‌تر به علل احتمالی و روش‌های درمان ژنیکوماستی بیندازیم.
علل ژنیکوماستی چیست؟
بسیاری از عوامل می‌توانند در ایجاد ژنیکوماستی نقش داشته باشند، از جمله عوامل سبک زندگی مانند نوشیدن بیش از حد الکل یا فعالیت کم، بیماری‌های زمینه‌ای، افزایش سن، و عوارض جانبی برخی داروها.
هورمون جنسی تستوسترون اثر مهارکننده‌ای بر رشد بافت سینه دارد، در حالی که هورمون‌های جنسی استروژن و پروژسترون در حضور هورمون رشد و فاکتور رشد شبیه انسولین ۱ (IGF-1) اثر تحریک‌کننده‌ای دارند.
عوامل زیر ممکن است در مردان باعث عدم تعادل هورمونی شوند:
افزایش سن
سطح تستوسترون به‌طور طبیعی با افزایش سن و از حدود ۳۰ سالگی کاهش می‌یابد. مطالعاتی روی مردان بالای ۶۵ سال نشان داده است که ژنیکوماستی معمولاً به دلیل کاهش سطح تستوسترون ایجاد می‌شود. سایر مطالعات نشان داده‌اند که ۲۴ تا ۶۵ درصد از مردان بین سنین ۵۰ تا ۸۰ سال به ژنیکوماستی مبتلا هستند.
همچنین مردان مسن احتمال دارد که داروهایی مصرف کنند که ممکن است به عنوان یک عارضه جانبی موجب ژنیکوماستی شوند.
بلوغ
حدود ۶۰ درصد از پسران جوان به دلیل تغییرات هورمونی در دوران بلوغ تا سن ۱۴ سالگی علائم ژنیکوماستی را نشان می‌دهند.
ژنیکوماستی ناشی از تغییرات دوران بلوغ معمولاً بدون نیاز به درمان طی سه سال بهبود می‌یابد.
درصد بالای چربی بدن
داشتن درصد چربی بالا در هر وزنی می‌تواند باعث افزایش ذخیره چربی در اطراف سینه شود. درصد بالای چربی بدن نیز با سطوح بالاتر استروژن مرتبط است.
بافت چربی، محلی است که تستوسترون توسط آنزیم آروماتاز به استروژن تبدیل می‌شود و حدود ۸۵ درصد از استروژن بدن مردان از فعالیت این آنزیم حاصل می‌شود.
شرایط سلامتی
برخی شرایط سلامتی که باعث تغییر در سطح تستوسترون و استروژن می‌شوند، می‌توانند منجر به توسعه بافت اضافی پستان شوند. برخی از این شرایط شامل موارد زیر است:
- آسیب، تومور یا بیماری بیضه‌ها
- پرکاری تیروئید
- نارسایی کلیه
- نارسایی کبد
- سوءتغذیه
- تومورهای غده هیپوفیز یا هیپوتالاموس
- سندرم کلاین‌فلتر
داروها و مواد
حدود ۲۰ درصد از موارد ژنیکوماستی به دلیل مصرف داروها یا مواد است.
برخی داروها دارای خواص شبیه استروژن هستند، تولید استروژن را افزایش می‌دهند یا بدن را با موادی مثل تستوسترون تأمین میکنند که می‌تواند به استروژن تبدیل شود. برخی داروهای دیگر به دلایل نامعلوم باعث ژنیکوماستی می‌شوند.
آیا درمان خانگی برای ژنیکوماستی وجود دارد؟
موثرترین درمان برای شما به علت اصلی ژنیکوماستی بستگی دارد.
مکمل‌ها
هیچ مکملی، از جمله گیاهان آیورودا، به‌طور علمی برای درمان ژنیکوماستی ثابت نشده است. همچنین، سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) هیچ دارویی را برای درمان ژنیکوماستی تایید نکرده است.
پوشش مناسب برای ژنیکوماستی
راه‌هایی برای کمتر نمایان کردن ژنیکوماستی با لباس وجود دارد. چند پیشنهاد را در ادامه آورده ایم که جنبه درمانی ندارد و فقط برای حفظ ظاهر بدن موثر است.
نپوشید:
- گن های شکمی
- لباس‌های تنگ
- لباس‌های سفید
بپوشید:
- لباس‌های طرح دار
- لباس‌های لایه‌ای یا ضخیم
- رنگ‌هایی با کنتراست کم بین بالا و پایین
- کت‌های راه‌راه
بهبود عادات سبک زندگی
برخی عادات سبک زندگی می‌توانند به افزایش چربی بدن کمک کنند. افرادی که اضافه وزن دارند ممکن است چربی بیشتری در بدن، از جمله اطراف سینه، داشته باشند. افزایش چربی بدن همچنین می‌تواند با افزایش فعالیت آروماتاز باعث کاهش سطح تستوسترون شود.
برخی عادات سبک زندگی که می‌توانید برای بهبود سطح هورمون‌های خود ایجاد کنید عبارتند از:
- کاهش مصرف الکل
- تلاش برای اجتناب از منابع استرس
- خوابیدن حداقل ۷ ساعت در شب
- انجام حداقل ۱۵۰ دقیقه ورزش هوازی با شدت متوسط در هفته
- تمرین قدرتی برای تمامی گروه‌های عضلانی اصلی حداقل دو بار در هفته
- خوردن یک رژیم غذایی متعادل با تمرکز بر مواد غذایی کم‌فرآوری‌شده
نکات رژیم غذایی برای ژنیکوماستی
داشتن یک رژیم غذایی متعادل می‌تواند به تامین مواد مغذی بدن برای افزایش تولید تستوسترون و کاهش درصد چربی بدن کمک کند.
مواد مغذی مهم برای تولید تستوسترون
مواد مغذی مانند پروتئین، ویتامین D و زینک (روی) برای تولید تستوسترون اهمیت خاصی دارند. برخی از غذاهای توصیه‌شده برای افزایش تستوسترون شامل زرده تخم‌مرغ، صدف و ماهی تُن است.
کاهش مصرف فیتواستروژن‌ها
برخی از غذاها حاوی مواد شیمیایی به نام فیتواستروژن هستند که مانند استروژن در بدن عمل میکنند. اگرچه تحقیقات بیشتری برای درک کامل اثرات این مواد در بدن نیاز است، اما کاهش مصرف غذاهای حاوی فیتواستروژن‌ها می‌تواند به بهبود نسبت تستوسترون به استروژن کمک کند. سویا، حبوبات و ریشه شیرین‌بیان از منابع رایج فیتواستروژن‌ها هستند.
امتحان رژیم مدیترانه‌ای
رژیم غذایی مدیترانه‌ای، یکی از رژیم‌های غذایی است که بیشترین پشتوانه تحقیقات علمی را در بهبود سلامت کلی دارد. این رژیم بر مصرف غذاهای تازه و کم‌فرآوری‌شده تمرکز دارد و می‌تواند به کاهش وزن کمک کند. حدوداً ۸ هفته طول می‌کشد تا تغییرات قابل توجهی در بدن پس از شروع یک برنامه جدید ورزشی و غذایی مشاهده شود.
نکات ورزشی برای ژنیکوماستی
این تصور که ورزش دادن بخشی از بدن باعث می‌شود چربی بیشتری در همان ناحیه سوزانده شود، اشتباه است. به‌عنوان مثال، انجام حرکت شنا باعث نمی‌شود که چربی بیشتری از ناحیه سینه در مقایسه با حرکت اسکات از دست بدهید.
تمرینات هوازی
اضافه کردن ورزش‌های هوازی به برنامه تمرینی می‌تواند به کاهش کلی درصد چربی بدن کمک کند. نوع ورزش کمتر از مدت و شدت آن اهمیت دارد.
برخی ایده‌های ورزش هوازی شامل موارد زیر است:
- پیاده‌روی سریع
- دویدن
- شنا
- اسکیت
- رقص
- پارو زدن
- طناب زدن
بیشتر بدانید: شروع تمرینات باشگاهی بعد از عمل ژنیکوماستی
تمرینات عضله‌سازی برای سینه
حرکت شنا (پوش‌آپ) یک تمرین عالی بدون نیاز به تجهیزات است که به ساخت عضلات سینه کمک می‌کند. می‌توانید به‌مرور زمان تعداد تکرارها و ست‌ها را افزایش دهید یا به‌وسیله‌ی افزودن وزن، این تمرین را دشوارتر کنید.
چه زمانی باید برای ژنیکوماستی به پزشک مراجعه کنید؟
ژنیکوماستی معمولاً علائم دیگری به‌جز حساسیت اطراف سینه ایجاد نمی‌کند، اما می‌تواند موجب نگرانی روانی شود. توصیه می‌شود اگر ترشح از نوک سینه، تورم یا درد قابل‌توجهی را تجربه کردید، به پزشک مراجعه کنید.
اگر فکر می‌کنید ممکن است به یک بیماری زمینه‌ای مانند تومور در بیضه‌ها یا پرکاری تیروئید مبتلا باشید، مراجعه به پزشک اهمیت ویژه‌ای دارد.
پزشک می‌تواند به شناسایی علت اصلی ژنیکوماستی و یافتن بهترین روش درمان برای شما کمک کند.
خدمات دکتر حمید رضوانی
متخصص جراحی عمومی، پلاستیک و ترمیمی در تهران
- پیکرتراشی به روش لیپوست
- جراحی پروتز سینه و لیفت سینه
- عمل فرم دهی و تزریق چربی باسن
- جراحی ابدومینوپلاستی و مینی ابدومینوپلاستی
- ژنیکوماستی (کوچک کردن سینه در آقایان)
- ماموپلاستی (کوچک کردن سینه در خانم ها)
برای تعیین نوبت و مشاوره تماس بگیرید.
درمان‌های پزشکی برای ژنیکوماستی
درمان ژنیکوماستی (بزرگ شدن بافت سینه در مردان) با توجه به علت بروز آن، شدت، و مدت زمان وقوع، می‌تواند دارویی یا جراحی باشد. هر روش درمانی مزایا و معایب خود را دارد.
درمان دارویی
این روش معمولاً برای مراحل اولیه ژنیکوماستی (کمتر از یک سال از بروز علائم) و زمانی که ژنیکوماستی ناشی از تغییرات هورمونی یا دارو باشد، موثرتر است. درمان دارویی که پزشکان توصیه میکنند شامل موارد زیر می باشد:
- داروهای خارج از کاربرد مرسوم: پزشک ممکن است داروهای سرطان سینه مانند رالوکسیفن یا تاموکسیفن را به عنوان درمان خارج از کاربرد مرسوم برای ژنیکوماستی تجویز کند.
- تغییر دارو: اگر پزشک مشکوک شود که یک داروی خاص باعث ژنیکوماستی شده، ممکن است داروی شما را تغییر دهد یا دوز آن را کاهش دهد.
- هورمون‌درمانی با تستوسترون: درمان جایگزینی تستوسترون (TRT) به صورت تزریق، ژل‌های پوستی یا برچسب‌ها می‌تواند سطح تستوسترون را افزایش دهد.
- درمان بیماری‌های زمینه‌ای: درمان بیماری‌های زمینه‌ای مانند پرکاری تیروئید یا سوءتغذیه می‌تواند به بهبود علائم ژنیکوماستی کمک کند.
مزایا:
- غیرتهاجمی است و نیازی به جراحی ندارد.
- عوارض کمتر و دوره بهبودی سریع‌تر دارد.
معایب:
درمان دارویی ژنیکوماستی در برخی موارد موثر است، به ویژه در مراحل اولیه و زمانی که علت ژنیکوماستی عدم تعادل هورمونی باشد. با این حال، درمان دارویی نیز معایبی دارد که عبارتند از:
۱. اثرگذاری محدود
– درمان دارویی عمدتاً برای موارد خفیف و مراحل ابتدایی ژنیکوماستی موثر است و در موارد پیشرفته یا طولانی‌مدت که بافت غددی بیشتر شکل گرفته، کارایی کافی ندارد.
– در بسیاری از موارد، درمان دارویی نمی‌تواند به طور کامل بافت اضافی سینه را حذف کند.
۲. بازگشت علائم پس از قطع دارو
– در برخی موارد، پس از قطع داروهای تنظیم‌کننده هورمون، ژنیکوماستی ممکن است دوباره عود کند، زیرا علت اصلی عدم تعادل هورمونی ممکن است همچنان وجود داشته باشد.
۳. عوارض جانبی داروها
– داروهای مورد استفاده در درمان ژنیکوماستی مانند تاموکسیفن، رالوکسفن و آناستروزول ممکن است با عوارض جانبی همراه باشند. برخی از این عوارض شامل:
– تاموکسیفن و رالوکسفن: می‌توانند عوارضی مانند گرگرفتگی، تعریق شبانه، خستگی و حالت تهوع ایجاد کنند.
– آناستروزول: می‌تواند عوارضی مانند درد مفاصل، کاهش تراکم استخوان‌ها، و افزایش خطر پوکی استخوان به همراه داشته باشد.
۴. طولانی بودن مدت درمان
– درمان دارویی ممکن است زمان زیادی ببرد تا نتایج خود را نشان دهد و بیمار نیاز به مصرف طولانی‌مدت دارو داشته باشد که این امر ممکن است برای برخی افراد خسته‌کننده باشد.
۵. هزینه‌های دارویی مداوم
– مصرف طولانی‌مدت داروهای هورمونی ممکن است هزینه‌های مالی قابل‌توجهی را به دنبال داشته باشد که برای برخی افراد مشکل‌ساز است.
۶. محدودیت در برخی شرایط پزشکی
– درمان دارویی ژنیکوماستی برای همه افراد مناسب نیست، به ویژه برای افرادی که دارای مشکلات کبدی، قلبی یا پوکی استخوان هستند؛ زیرا این داروها ممکن است وضعیت آن‌ها را تشدید کنند.
درمان با جراحی
درمان جراحی ژنیکوماستی برای کاهش و حذف بافت اضافی سینه در مردان به کار می‌رود و معمولاً در موارد پیشرفته، شدید یا زمانی که درمان دارویی ناکارآمد باشد، توصیه می‌شود. جراحی ژنیکوماستی می‌تواند به چند روش مختلف انجام شود، که هرکدام ویژگی‌ها و مراحل خاص خود را دارند.
انواع روش‌های جراحی ژنیکوماستی
- لیپوساکشن
- در مواردی که ژنیکوماستی بیشتر به دلیل تجمع چربی باشد و بافت غده‌ای زیادی وجود نداشته باشد، از این روش استفاده می‌شود.
- در این روش، برش‌های کوچکی در نزدیکی سینه ایجاد می‌شود و از طریق آن‌ها لوله‌های باریک به نام کانولا وارد بافت چربی می‌شود تا چربی اضافی را مکیده و خارج کند.
- این روش تهاجم کمتری دارد و جای زخم‌های آن کوچک‌تر است.
- ماستکتومی (حذف بافت غددی)
- برای مواردی که بافت غددی زیادی در سینه وجود دارد، از این روش استفاده می‌شود. ماستکتومی به کمک برش‌هایی در اطراف هاله سینه (ناحیه تیره دور نوک سینه) انجام می‌شود.
- در این روش، جراح بافت غددی اضافی را خارج می‌کند که به طور کامل بافت سینه را کاهش می‌دهد.
- این روش معمولاً جای زخم‌های بیشتری نسبت به لیپوساکشن ایجاد می‌کند، ولی برای موارد پیچیده‌تر مناسب‌تر است.
- ترکیبی از لیپوساکشن و ماستکتومی
- در بعضی موارد، هم بافت چربی و هم بافت غددی به‌طور قابل توجهی بزرگ شده‌اند. در این صورت، جراح ممکن است از ترکیب لیپوساکشن و ماستکتومی برای دستیابی به نتیجه‌ای طبیعی و متناسب استفاده کند.
فرم درخواست مشاوره
درخواست خود را ثبت کنید. با شما تماس میگیریم.
مزایا:
درمان جراحی ژنیکوماستی یکی از مؤثرترین راه‌ها برای از بین بردن دائمی بافت اضافی سینه در مردان است. مزایای این روش شامل موارد زیر می‌شود:
- نتایج دائمی و قطعی: برخلاف درمان دارویی که ممکن است پس از قطع دارو بازگشت داشته باشد، نتایج جراحی معمولاً دائمی است و بافت اضافی به طور کامل برداشته می‌شود. این به بیماران اعتماد به نفس بیشتری می‌دهد و از تکرار درمان جلوگیری می‌کند.
- مؤثر برای موارد شدید و طولانی‌مدت: جراحی تنها راه حل برای موارد پیشرفته، شدید یا طولانی‌مدت ژنیکوماستی است، جایی که درمان دارویی کارایی ندارد. این روش می‌تواند بافت غددی و چربی اضافی را به طور کامل حذف کند.
- بهبود سریع‌تر شکل ظاهری: جراحی تغییرات ظاهری چشمگیری ایجاد می‌کند و به سرعت ظاهر سینه را به حالت طبیعی و مردانه بازمی‌گرداند، که برای بیماران با نگرانی‌های زیبایی شناسی اهمیت دارد.
- کاهش علائم جسمانی: ژنیکوماستی در برخی موارد ممکن است باعث درد، حساسیت یا ناراحتی در سینه‌ها شود. با جراحی و حذف بافت اضافی، این علائم معمولاً بهبود می‌یابند.
- بهبود اعتماد به نفس و کیفیت زندگی: ظاهر طبیعی و مردانه سینه پس از جراحی، باعث افزایش اعتماد به نفس و بهبود کیفیت زندگی بیمار می‌شود. بسیاری از بیماران بعد از جراحی احساس راحتی بیشتری در انتخاب لباس‌ها و فعالیت‌های بدنی دارند.
- مدت درمان کوتاه‌تر نسبت به دارودرمانی: جراحی یک روش یکباره است که نتایج سریع‌تری نسبت به دارودرمانی نشان می‌دهد. بیمار پس از بهبودی می‌تواند بدون نیاز به مصرف داروهای بلندمدت به زندگی عادی خود بازگردد.
معایب:
- تهاجمی است و نیاز به زمان بهبودی بیشتری دارد.
- ممکن است با عوارض جراحی مانند عفونت، خونریزی و جای زخم همراه باشد.
بیشتر بدانید: آیا عمل ژنیکوماستی خطرناک است؟
نتیجه‌گیری
ژنیکوماستی اغلب به دلیل عدم تعادل هورمونی بین تستوسترون و استروژن ایجاد می‌شود. عوامل مختلفی مانند سبک زندگی نامناسب، بیماری‌های زمینه‌ای، فرآیند طبیعی پیری و برخی داروها می‌توانند در ایجاد ژنیکوماستی نقش داشته باشند. درمان ژنیکوماستی به طور عمده شامل تمرکز بر علت زمینه‌ای آن است و در بسیاری از موارد، بهبود عادات ورزشی و غذایی مفید است.
درمان غیرجراحی و دارویی ژنیکوماستی برای موارد خفیف‌تر و جدیدتر مناسب است، در حالی که درمان جراحی برای موارد شدید و طولانی‌مدت، راه‌حل قطعی‌تر و سریع تری به شمار می‌رود.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگو شرکت کنید؟نظری بدهید!